Olağanüstü Hal KHK’ları ile kapatılan kurumlarda çalışmakta olanların maaş, fazla mesai, yıllık izin ücreti, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı gibi alacakları için KHK’larla özel bir düzenleme getirilmiştir. Bu alacakların tahsili için KHK’larda gösterilen yolun izlenmesi gerekmektedir.

Bu alacaklar için İş Mahkemesi’nde dava açılması veya icra dairesinde takip yapılması halinde dava şartı yokluğu nedeniyle RET kararı verilmektedir.

Normal bir işçinin ücret ve benzeri alacaklar için (maaş, fazla mesai, yıllık izin ücreti) zamanaşımı 5 yıl iken, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı için 10 yıl (idi). * (7036 sayılı Kanunla 4857 sayılı İş Kanunu’nda değişiklik yapılarak kıdem ve ihbar tazminatı zamanaşımı süresi 5 yıla indirildi, ancak 25/10/2017’den önce sona eren iş sözleşmeleri için zamanaşımı 25/10/2022’yi geçmemek kaydıyla 10 yıl. 15 Temmuz 2016 sonrasında kapatılan kurumlarda çalışanların kıdem  ve ihbar tazminatlarını dava edebilecekleri son tarih bu nedenle 25/10/2022)

Ancak bu kurumlarda çalışmakta olan kişiler için 17/08/2016 tarih ve 670 sayılı KHK ile alacakları için kurumun devredildiği yere göre Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne veya Maliye Bakanlığı’na/Defterdarlık’a 60 günlük hak düşürücü süre içinde başvuru şartı getirilmiştir. (670 sayılı KHK md.5/4)

Olağanüstü Hal uygulamasının sona ermesiyle OHAL KHK’ları yürürlükten kalkacaktır. “OHAL KHK’larının kalkmasıyla alacakların yukarıda ifade edildiği gibi 5 ve 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmamışsa iş mahkemesinde dava edilmesi mümkün olacaktır.” şeklinde görüş beyan eden hukukçular olsa da, hakim görüş bu düzenlemeye göre 17/10/2016 tarihine kadar doğru makama başvuru yapmamış olanların haklarını kaybedecekleri yönündedir.

Bu alacakları

• hiçbir şekilde devralınan varlıkların değerini geçmemesi,
• ek mali külfet getirmemesi,
• kefaletten doğmaması ve
• Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY)’ne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmayan kişilerle gerçek mal veya hizmet ilişkisine dayanması

şartıyla bu varlıkların değerlendirilmesi suretiyle bunları uygun bir takvim dahilinde ödemeye, Vakıflar Genel Müdürlüğü veya Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.

(Yani başvurunuz bu gerekçelerden biri nedeniyle reddedilebilir.)

29/10/2016 tarih ve 675 sayılı KHK ile adli yargıda yani iş mahkemelerinde dava açma yolu kapatılmış, ancak daha önce dava açmış veya icra takibi başlatmış olanlar için idareye başvurmaları için 30 günlük ek süre verildi. Bu ek süre 29/11/2016’da doldu.

675 sayılı KHK’nın 16. maddesi ile “olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konan kanun hükmünde kararnameler gereği kapatılan kurumlar ile bunların sahibi gerçek ve tüzel kişiler aleyhine açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 670 sayılı KHK’nın 5. maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verileceği”,

“670 sayılı KHK’nın 5. maddesi uyarınca idari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabileceği”,

“idari yargının verdiği kararın kesin olup, uyuşmazlığın adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamayacağı” hükme bağlanmıştır.

Bu durumda alacaklar ancak idari yargıda dava edilebilir. İdari yargıdaki davalar da 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’ndaki esaslara tabidir.

Buna göre idari başvuru yaptıktan sonra iki türlü dava açma hakkı vardır:

1. İdare olumlu veya olumsuz yazılı bir cevap verirse, yazılı cevabı tebliğ aldıktan sonra 60 gün içinde; veya
2. İdare 60 gün içinde cevap vermezse, cevabı ret kabul edip (ZIMNİ RET) takip eden 60 gün içinde dava açılmalıdır.

İdarenin cevabının ne zaman olduğunun önemi yoktur, idarenin cevabı ile dava açma süresi başlar. Ancak ZIMNİ RET süresi içinde dava açılmaz ve idare hiç cevap vermezse, bu kez dava açma hakkı kaybedilmiş olur.

İdareye son günde 17/10/2016 tarihinde başvurulduğunu varsayarsak, idarenin buna 16/12/2016 tarihine kadar cevap vermesi gerekir. Bu zamana kadar cevap gelmemişse, zımni ret kabul edilir ve 60 günlük dava açma süresi başlar. 60 günün sonu ise 17/02/2017’dir. Yani idareden herhangi bir şekilde yazılı cevap alamayanlar için dava açma süresi 17/02/2017’de dolmuştur.

Benzer şekilde 675 sayılı KHK uyarınca son günde 29/11/2016 tarihinde idareye başvuran kişi için 30/01/2017 tarihinde dava açma süresi başlamış, bu süre 31/03/2017’de dolmuştur.

Şu an için idari dava açma imkanı ancak idarenin cevap vermesiyle doğacaktır. Dolayısıyla Defterdarlık’tan gelecek yazıdaki cevabı beğenmezseniz, tebliğ aldığınız günden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde tam yargı davası açmanız gerekmektedir.

Bu konuda iş mahkemesinde açılacak davalar esasa girilmeden reddedilmektedir.

Av. Yusuf Selçuk ATEŞKAN